Palce umarlaka „Dead man’s fingers”

„Kilka tygodni temu na oficjalnym profilu Lasów Państwowych na Twitterze pojawiło się zdjęcie przedstawiające… palce umarlaka. Tak potocznie mówi się na owocniki próchnilca maczugowatego (Xylaria polymorpha). Trzeba przyznać, że grzyby rzeczywiście mogą budzić upiorne skojarzenia” ~ Lasy państwowe, 2020

Próchnilec występuje niemal na całym świecie. Nie spotkamy go jedynie w Afryce i Antarktydzie. W Polsce ten nietypowy grzyb uchodzi za gatunek pospolity. Jego potoczna nazwa może nawiązywać zarówno do kształtu, jak i tego, że powoduje próchnienie drewna. Palce umarlaka dojrzewają jesienią najczęściej na martwym drewnie buków i dębów. Nierzadko wyrastają też na drewnie zakopanym w ziemi. Dodajmy, że ten grzyb nie jest jadalny ~ national-geographic.pl

W Sieniawce koło Wrocławia, dokładnie na mokradłach w pobliżu Stawu Trzcinowego znalazłam tydzień temu sporą rodzinkę palczastych stworów. Wyglądały imponująco na tle suchych liści dębu. Wyrastały ze spróchniałych, powalonych drzew.

Próchnilec maczugowaty, czyli Xylaria polymorpha, przybiera różne kształty. Najczęściej jednak może przypominać martwy ludzki palec, sięgający przeciętnie od 3 do 10 centymetrów wysokości i ok. 2,5 cm grubości. W języku angielskim gatunek tego grzyba zwyczajowo nazywa się „dead man’s fingers„, czyli po polsku „palcami umarlaka”.

Próchnilec maczugowaty. „Palce umarlaka”

Xylaria polymorpha należy do grzybów z rodziny próchnilcowatych. Ma ziarenkowatą powierzchnię, młode okazy wiosną są blade z białym szczytem. Zarodniki powodują, że stają się szare. Z czasem robią się coraz ciemniejsze, a na końcu czarne i pomarszczone.

Próchnilec maczugowaty, czyli palce umarlaka – jak wygląda ten grzyb

Próchnilce maczugowate wyrastają przez cały rok w małych grupach. Są saprofitami, które porastają martwe drewno w lasach, parkach oraz na opadłych gałęziach. Wyrastają najczęściej na bukach, grabach czy dębach źródło: natura.wm.pl, tvnmeteo.pl