Dzisiaj silny wiatr. Wianie. Zamiast zimy zawitała półwiosna. Szum. Powietrze wydobywające się z ust znudzonego potwora popychane falami skumulowanej energii pogwizdującego z przekorą przy końcu tej czynności olbrzyma. Tańczące drzewa z włosami przy ziemi i ciągle nawroty by podnieść je na wysokość swoich koron by buchnąć ich czuprynami pod niebiosa. Uginanie, zaginanie, skłony, wnieboskłony i wyprosty. Jak wielka gimnastyka pod nadzorem złośliwego pana wuefisty. Podmuchy łapane w korytarze długich sino łososiowych bloków. Przemieszczanie się rzeczy. Papierków, zbutwiałych liści, wypłowiałych paragonów przekraczających kwotę stu złotych, reklamówek, worków foliowych z Biedronki i z Lidla, niebieskich wielkich worów wirujących pod niebem jak przezroczyste ławice latawców odlatujących do ciepłych krajów. Poruszanie, podbijanie, wirowanie. Monsunowe chuchnięcia, znudzone tchnienia wpadające w makietę miasta na naparstkowe bloczki z gry monopol, stożkowe choinki z lego oraz karykatury kwadratowych ludzików z innych klocków zaciskowych, które niewidzialna siła poniewiera, przewraca i strąca w otchłań plastikowych piekieł. I znów szum. Szum w uszach. Szum za oknem. Szum zagłuszający. Szum na pomieszanie dobrego i złego. Czarny zły szum i usypiający szum biały. Szum informacyjny. Szum decyzyjny. Szum błędny i obłędny. Szum naszych osądów i niewypowiedzianych na głos opinii i pragnień.

Czym jest szum?

Szum to nieregularne fluktuacje lub zakłócenia w danych, sygnałach lub procesach, które wprowadzają element nieprzewidywalności i mogą zakłócać poprawność analizy czy podejmowania decyzji.

Szum biały

Biały szum to rodzaj dźwięku, w którym wszystkie częstotliwości o jednakowej intensywności są równomiernie rozłożone. Inaczej mówiąc, w białym szumie każda częstotliwość w zakresie słyszalności ludzkiego ucha ma tę samą moc.

Można to porównać do szumu statycznego, jaki słyszymy na niewyregulowanym radio. Charakteryzuje się on brakiem wyraźnych wzorców dźwiękowych, co sprawia, że jest dosyć jednostajny. Biały szum jest powszechnie wykorzystywany w dziedzinie dźwięku i akustyki, a także jako narzędzie relaksacyjne lub maskujące inne dźwięki, na przykład podczas snu.

Szum zagłuszający

Szum zagłuszający to celowe wprowadzenie zakłóceń lub dodatkowych sygnałów w celu utrudnienia lub uniemożliwienia zrozumienia lub odbioru konkretnego przekazu. Jest używany w celach ochrony przed podsłuchem, poprawy bezpieczeństwa lub utrudnienia dostępu do poufnych informacji. Ten rodzaj szumu może obejmować różne techniki, takie jak dodawanie fałszywych sygnałów, generowanie zakłóceń elektromagnetycznych lub wprowadzanie dodatkowych danych do przekazu w celu utrudnienia jego interpretacji.

Szum w decyzjach wpływający na nasze wybory

Szum, choć z pozoru subtelny, pełni kluczową rolę w naszym codziennym życiu, wpływając na nasze decyzje i procesy podejmowania wyborów. W psychologii decyzji, szum odgrywa istotną rolę jako element, który może zakłócać nasze oceny i prowadzić do błędów. Daniel Kahneman, noblista i pionier w dziedzinie psychologii behawioralnej, wnosi istotny wkład w zrozumienie tego zjawiska.

Szum można zdefiniować jako losowe fluktuacje w procesie podejmowania decyzji. Stanowi przeciwieństwo do koncepcji biasu czyli uprzedzeń, które prowadzą do powtarzalnych błędów w określonym kierunku. W przypadku szumu, mówimy o niestabilności i nieprzewidywalności, co oznacza, że decyzje są bardziej podatne na wpływ przypadkowych czynników.

Kahneman wraz z Amosem Tversky’m przeprowadzili wiele badań nad heurystykami i błędami poznawczymi, które ukazały, jak ludzie są narażeni na szum w procesie podejmowania decyzji. Heurystyki, czyli skrócone strategie myślowe, pomagają w podejmowaniu szybkich decyzji, ale są jednocześnie podatne na wprowadzenie szumu. Przykładowo, ludzie często stosują heurystykę reprezentatywności, oceniając prawdopodobieństwo zdarzenia na podstawie podobieństwa do znanych wzorców, co może prowadzić do błędnych osądów.

Analiza szumu staje się kluczowa w kontekście organizacji, biznesu i zarządzania. Wprowadzenie systemów opartych na danych i algorytmach może pomóc w zminimalizowaniu wpływu szumu na procesy decyzyjne. Jednakże, zbytnie poleganie na automatyzacji również niesie ryzyko, ponieważ algorytmy mogą uwzględniać pewne formy szumu lub wprowadzać nowe.

Rozumienie szumu i praca nad eliminacją tego zjawiska mają zastosowanie nie tylko w obszarze psychologii decyzji, ale również w ekonomii, naukach społecznych oraz w podejmowaniu decyzji strategicznych na różnych poziomach społeczeństwa. Świadomość istnienia szumu i rozwinięcie umiejętności minimalizowania jego wpływu może prowadzić do bardziej skutecznego podejmowania decyzji zarówno na poziomie jednostki, jak i organizacji.

Oto lista książek i artykułów naukowych dotyczących szumu i szumu białego:

Książki:

1. „Szum czyli skąd się biorą błędy w naszych decyzjach”:Daniel Kahneman, Olivier Sibony, Cass R. Sunstein
2. „The Soundscape: Our Sonic Environment and the Tuning of the World” autorstwa R. Murray Schafer – Książka, która analizuje wpływ dźwięku na nasze życie codzienne, w tym także temat szumu.
3. „Noise: A Human History of Sound and Listening” autorstwa Davida Hendy – Książka przedstawiająca historię dźwięku i szumu, z uwzględnieniem zmian kulturowych i technologicznych.

Artykuły naukowe:

1. „The Effects of Noise on Man” autorstwa Roberta M. Schydlower – Artykuł z zakresu medycyny środowiskowej, który analizuje wpływ hałasu na zdrowie człowieka.
2. „The Health Consequences of Noise: Evidence from the United States” autorstwa Gary W. Evans – Badanie naukowe, które skupia się na konsekwencjach zdrowotnych wynikających z ekspozycji na hałas.
3. „White Noise and Sleep Induction” autorstwa Poul Jennum i Poul Erik Hansen – Artykuł dotyczący zastosowania szumu białego w kontekście indukcji snu i poprawy jakości snu.

Te pozycje dostarczają wnikliwych informacji na temat szumu i jego wpływu na zdrowie oraz różne aspekty życia codziennego. Pamiętaj, że dziedzina ta jest szeroka, obejmująca aspekty od psychologii dźwięku po technologie redukcji hałasu.